Metoda

POZIOM A1

SŁYSZĘ I ROZUMIEM:

rozpoznaję temat wypowiedzi i główne informacje (wiadomości, ogłoszenia),
rozumiem wypowiedzi i znam słowa w kręgu tematów dotyczące spraw codziennych: o sobie (zainteresowania, hobby, plany, samopoczucie), najbliższej rodzinie, podstawowych zakupach, pracy, miejscu zamieszkania,
rozumiem określenia liczb, cen, czasu,
rozumiem proste pytania, wskazówki, instrukcje,
rozpoznaję poprzez intonację intencje mówiącego (pytanie, rozkaz, oznajmienie).

CZYTAM

określam główny temat tekstu,
rozpoznaję intencje krótkich wypowiedzi (zaproszenie, zawiadomienie i in.),
rozumiem słowa dotyczące spraw codziennych, w tym internacjonalizmy (tematy: człowiek, rodzina, życie codzienne, wolny czas, mieszkanie, miejsca, środki transportu, kierunki, praca, szkoła, jedzenie, zakupy, pieniądze, zdrowie, pory roku, pogoda, rośliny i zwierzęta - nazwy podstawowe),
rozumiem treść prostych tekstów uzupełnianych obrazem, zdjęciem,
umiem podać podstawowe informacje na podstawie ogłoszeń, reklam, karty dań, rozkładu jazdy i in.,
znam polskie realia: geografię Polski i kraje z nią sąsiadujące, największe polskie miasta i zabytki, symbole państwowe, polskie zwyczaje i święta, znane pieśni i piosenki, najważniejsze fakty historyczne.

ROZMAWIAM

zadaję proste pytania i udzielam odpowiedzi,
rozmawiam i wymieniam informacje, mówię wolno,
mówię o sobie i o swoim otoczeniu, o znanych miejscach i ludziach,
znam polski alfabet, umiem literować proste wyrazy.

PISZĘ

piszę zdania pojedyncze, proste teksty (listy prywatne, notatki, wiadomości, życzenia pozdrowienia, opis osoby i miejsca, relacja, opowiadanie, opinia, esej szkolny na prosty temat, np. mój dzień),
rozróżniam styl nieoficjalny i oficjalny,
wypełniam formularz z danymi osobowymi,
stosuję polską wersję pisma odręcznego, zasady ortograficzne (w zakresie: duża i mała litera, znaki diakrytyczne, znaki interpunkcyjne - przecinek, wykrzyknik, kropkę, znak zapytania)..

GRAMATYKA

odmieniam podstawowe rzeczowniki, zaimki, przymiotniki w liczbie pojedynczej i mnogiej, przez przypadki, rozpoznaję rodzaj, deklinacji (odmiany tych części mowy) uczę się i ją trenuję na wszystkich poziomach języka wraz z przyswajaniem sobie nowego słownictwa,
znam polskie liczebniki i je odmieniam,
odmieniam czasowniki przez osoby w koniugacjach: -ę, -esz; -ę, -isz/-ysz; -am/-em, -asz, -esz, koniugacji (odmiany czasownika) uczę się i ją trenuję na wszystkich poziomach języka wraz z przyswajaniem sobie nowego słownictwa, podobnie też postępuję z rekcją czasownika,
tworzę czas teraźniejszy, przeszły i przyszły czasownika,
rozpoznaję stronę czynną i zwrotną czasownika oraz aspekt, doskonalę te umiejętności na wyższych poziomach,
tworzę wypowiedź w trybie rozkazującym i przypuszczającym,
znam czasowniki ruchu,
tworzę przysłówki od przymiotnika,
znam nazwy mieszkańców krajów i tworzę od nich przymiotniki,
tworzę zdania pojedyncze oznajmujące i pytające,
tworzę zdania złożone współrzędnie ze spójnikami i, a, ale, albo, lub, lecz,
tworzę zdania złożone podrzędnie ze spójnikami ponieważ, bo, że, czy,
stosuję podwójną negację.

POZIOM A2

Umiem już to, co ważne na poziomie A1.

SŁYSZĘ I ROZUMIEM:

rozszerzam ilość rozumianych informacji (wiadomości, ogłoszenia), rozszerzam zasób słownictwa,
rozpoznaję poprzez konstrukcje wyrazowe intencje mówiącego (dziękowanie, przepraszanie, zapraszanie, składanie życzeń, gratulacje, wyrażanie uczuć i ocen) oraz informacje dotyczące cech, relacji przestrzennych i czasowych (miejsce, kierunek, następstwo w czasie), ilościowych i jakościowych, a także posiadania i przynależności,
znam podstawowe zasady grzeczności (powitania, pożegnania), rytuały społeczne (zachowanie się przy stole, polskie potrawy, pory posiłków, zapraszanie to tańca),
rozumiem kontakt niewerbalny (dystans, całowanie w rękę).

CZYTAM

zwiększam autonomię w wyborze lektury i czytam więcej,
znam lepiej polskie realia: Polska w Unii Europejskiej, największe regiony, polskie imieniny i urodziny, składanie wizyt, zachowanie i ubiór w sytuacjach oficjalnych (na egzaminie), życie kulturalne i artystyczne, podróżowanie po Polsce i po Europie, dzieła wybranych sławnych Polaków.

ROZMAWIAM

uczestnicząc w prostej rozmowie, reaguję na wypowiedź rozmówcy;
umiem nawiązać kontakt, rozpocząć rozmowę, podtrzymać ją, przerwać i zakończyć,
mówię na swój temat i o swoim otoczeniu, opisuję osoby, zdarzenia, czynności, sytuacje,
wchodzę w role komunikacyjne (turysta, znajomy - nieznajomy, kolega, przyjaciel, członek rodziny, gość, uczeń, nauczyciel, klient, sprzedawca, wynajmujący mieszkanie, telefonujący, lekarz, pacjent),
opowiadam proste historie,
porównuję znane mi przedmioty i sytuacje, znanych mi ludzi,
planuję wypowiedź (rozpoczęcie, zakończenie), wyrażam się jasno,
literuję polskie wyrazy.

PISZĘ

dbam o spójność tekstu, stosuję spójniki,
posługuję się stylem oficjalnym (formalnym) i nieoficjalnym (nieformalnym),
rozumiem i stosuję elipsy (pominięcie wyrazu, np. Jan to student.), antonimy (wyrazy przeciwstawne: zdrowy - chory) i synonimy lub wyrazy bliskoznaczne (wyrazy o tym samym lub zbliżonym znaczeniu: prosty - nietrudny), epitety (określenia rzeczownika: ładna dziewczyna),

GRAMATYKA

odmieniam trudniejsze rzeczowniki, zaimki, przymiotniki w liczbie pojedynczej i mnogiej, przez przypadki, zwłaszcza rzeczowniki nieregularne (dzień, tydzień, człowiek, przyjaciel) oraz rodzaju nijakiego zakończone na -um (muzeum, liceum), powtarzam i utrwalam odmianę czasowników przez osoby w koniugacjach: -ę, -esz; -ę-isz/-ysz; -am/-em, -asz, -esz, tworzę czas teraźniejszy, przeszły i przyszły czasownika, rozpoznaję stronę czynną i zwrotną czasownika oraz aspekt, poznaję nadal rekcję czasownika, czasowniki ruchu (jechać, jeździć),
rozpoznaję zmiany (alternacje) spółgłoskowe i samogłoskowe (pies - psa, miasto - w mieście) i tworzę poprawne formy wyrazów,
znam polskie liczebniki i je odmieniam, zwłaszcza główne i porządkowe (jeden, pierwszy),
poznaję czasowniki modalne (trzeba, warto, należy)
stopniuję przysłówki i przymiotniki (dobrze, lepiej, najlepiej),
znam nazwy męskie i tworzę od nich nazwy żeńskie (student - studentka),
tworzę zdania pytające, rozpoczynające się partykułą czy i bez niej (Czy idziesz do kina?, Idziesz do kina?),
tworzę zdania, w których występuje połączenie liczebnika z rzeczownikiem w funkcji podmiotu (Trzy panie idą ulicą.)
tworzę zdania złożone współrzędnie ze spójnikiem więc,
tworzę zdania złożone podrzędnie ze spójnikami dlatego że, kiedy, gdy, oraz warunkowe (jeśli, gdyby).

POZIOM B1

Umiem już to, co ważne na poziomie A1 i A2.

SŁYSZĘ I ROZUMIEM:

rozpoznaję temat wypowiedzi i intencję mówiącego oraz informacje podawane w tekstach autentycznych, np. radiu i telewizji (podawanych w wolnym tempie),
rozumiem informacje szczegółowe, zwłaszcza dotyczące człowieka (upodobania), rodziny (historia rodziny, wielkość, krewni, uroczystości rodzinne), życia codziennego, towarzyskiego, sportu (dyscypliny sportowe, sprzęt sportowy, imprezy sportowe), miejsc (miasto a wieś, budynki miejskie i instytucje użyteczności publicznej - dworzec, bank, biblioteka, poczta), podróży (biura podróży, dokumenty, wycieczki, rodzaje bagażu), pracy (rynek pracy i prawo pracy), edukacji (system edukacji, zajęcia szkolne i pozalekcyjne), żywienia (przepisy kulinarne, potrawy, ich składniki i przygotowywanie) zakupów (sklepy, towary, informacja i promocja, sposoby płacenia), zdrowia (dieta, styl życia, wypadki), środowiska naturalnego (ochrona przyrody), państwa i społeczeństwa (organizacja państwowa, uroczystości państwowe, sytuacja polityczna i gospodarcza, partie polityczne, warunki życia, przestępczość), nauki i techniki (odkrycia i wynalazki), mediów (prasa, radio, telewizja, internet), kultury (dziedziny kultury, wydarzenia kulturalne), stereotypów,
odgrywam role społeczne (pracodawca, pracownik, urzędnik, petent, kelner, konsument, podróżny, pasażer),
rozumiem gesty i mimikę.

CZYTAM

zwiększam autonomię w wyborze lektury i czytam więcej, w tym ulotki, przewodniki, listy, poradniki, teksty popularnonaukowe,
znam lepiej polskie realia: morze, rzeki, jeziora, normy zachowania się w czasie uroczystości religijnych, państwowych i rodzinnych, uroczystości szkolne i uniwersyteckie, miejskie.

ROZMAWIAM

mówię poprawnie fonetycznie, dobrze akcentuję,
proszę o wskazówki i stosuję je w praktyce,
wyrażam uczucia (zaskoczenie, smutek, zainteresowanie),
reaguję na pytania,
uczestniczę w dyskusji, uzasadniam swoją opinię,
wygłaszam przygotowaną wcześniej wypowiedź,
wznoszę toast.

PISZĘ

składam życzenia, wyrażam prośbę, odmawiam, wyrażam pewność i niepewność, możliwość, konieczność, potrzebę, zaskoczenie, ból, zdenerwowanie, współczucie, obojętność, rozczarowanie,
wyrażam krytykę, opinię, argumentuję, podaję przykłady, radzę i odradzam,
rozumiem porównania i ich używam (proste porównania metaforyczne: zdrowy jak ryba),
dostosowuję styl do adresata (formalny, nieformalny, potoczny),
stosuję normy korespondencji w języku polskim,
piszę opisy, relacje, streszczenia, opowiadania, tworzę prezentacje, piszę dziennik, CV, tworzę plan i notatkę,
piszę proste dyktanda.

GRAMATYKA

tworzę czas przeszły i przyszły czasowników dokonanych i niedokonanych,
stosuję tryb rozkazujący i przypuszczający w celu wyrażenia rozkazu, prośby, życzenia (Czy mogłabyś mi to przeczytać?),
tworzę rzeczowniki od czasowników (czytać - czytanie),
tworzę zdania w mowie zależnej i niezależnej,
tworzę równoważniki zdania (Ale zimno!)
tworzę zdania złożone współrzędnie ze spójnikiem jednak,
tworzę zdania złożone podrzędnie podmiotowe, dopełnieniowe, przydawkowe i okolicznikowe.

POZIOM B2

Umiem już to, co ważne na poziomie A1 i A2, B1.

SŁYSZĘ I ROZUMIEM:

rozumiem główne myśli w komunikatach autentycznych, zawierające intencje bezpośrednie i pośrednie, wypowiadane w normalnym tempie i w dobrych warunkach akustycznych, o schematycznej i przewidywalnej strukturze, bardziej skomplikowane intencjonalnie (w tym komplementy),
odgrywam role społeczne (uprawiający sport, kibic sportowy, widz, czytelnik, słuchacz, kierowca, właściciel pojazdu, świadek, ofiara przestępstwa, uczestnik wypadku drogowego, kolizji),
rozumiem wyrażenia potoczne i idiomy, homonimy, onomatopeje i spieszczenia.

CZYTAM

zwiększam autonomię w wyborze lektury i czytam więcej, w tym fragmenty polskiej prozy,
przeglądam szybko teksty w celu znalezienia potrzebnej informacji,
rozumiem teksty pisane w różnych stylach, o różnych intencjach (ostrzeżenie, protest, skarga, reklamacja, polecenie, zalecenie, reklamowanie),
pogłębiam wiedzę o polskich realiach.

ROZMAWIAM

mówię swobodnie, prowadzę rozmowę na rożne tematy, uczestniczę w dyskusjach, w rozmowie telefonicznej proszę o przekazanie informacji lub o przywołanie osoby trzeciej,
znam zwyczaje przechodzenia na ty,
udzielam pełnej informacji na podany temat, wyjaśniam swój punkt widzenia,
rozważam argumenty na dany temat,
porównuję ludzi i sytuacje, definiuję, mówię o warunkach i konsekwencjach,
przytaczam cudzą wypowiedź i ustosunkowuję się do niej,
stosuję omówienia,
włączam cytaty,
przeprowadzam wywiad.

PISZĘ

rozumiem porównania i ich używam (mniej znane porównania metaforyczne: zdrowy jak ryba),
dostosowuję styl do adresata i gatunku,
piszę charakterystykę, rozprawkę, sprawozdanie, list urzędowy, życiorys, recenzję zgodnie z instrukcją (gatunek, długość tekstu, role społeczne, czas na wykonanie zadania),
stosuję polską wersję pisma odręcznego, zasady ortograficzne (zasady zapisu i wymowy nosówek ę, ą, zasady pisowni u - ó, ż - rz, ch - h, pisowni łącznej i rozdzielnej, stosowania cudzysłowu, nawiasu, dwukropka), piszę proste dyktanda,
umiem poprawić większość swoich błędów,
tworzę różne typy zdań, w tym zdania wielokrotnie złożone,
stosuję różnorodne związki frazeologiczne.

GRAMATYKA

odmieniam polskie nazwy własne (Białystok, Zakopane),
używam zaimków żaden, każdy, wszyscy,
tworzę bezosobowe formy czasownika,
używam imiesłowów przymiotnikowych i przysłówkowych,
czasowniki tworzę w stronie czynnej, zwrotnej i biernej,
znam nazwy kontynentów i krajów oraz miast, tworzę od nich nazwy mieszkańców,
tworzę przymiotniki odrzeczownikowe (lekarz - lekarski) oraz rzeczowniki odprzymiotnikowe (nazwy cech abstrakcyjnych: dojrzały - dojrzałość),
tworzę zdrobnienia i spieszczenia (Piotruś, dziewczątko),
tworzę pytania w mowie zależnej i niezależnej,
stosuję negację podwójną i wielokrotną, znam jej prawidłowy szyk,
tworzę zdania wielokrotnie złożone, przekształcam je.

POZIOM C1

Umiem już to, co ważne na poziomie A1 i A2, B1 i B2.

SŁYSZĘ I ROZUMIEM:

rozumiem treść i intencje w komunikatach autentycznych, zawierające intencje bezpośrednie i pośrednie, także na tematy nowe, abstrakcyjne, w standardowej i niestandardowej odmianie języka, wypowiadanych w szybkim tempie, o nieprzejrzystej budowie,
stosuję różne strategie w celu zrozumienia tekstu,
rozumiem informacje szczegółowe, zwłaszcza dotyczące człowieka, rodziny, życia codziennego, towarzyskiego, sportu (sporty ekstremalne), mieszkania (rynek mieszkaniowy, koszty utrzymania domu/mieszkania, awarie i drobne naprawy), miejsc, podróży, pracy (nowoczesna organizacja miejsc pracy), edukacji (historyczne aspekty edukacji), żywienia (żywność modyfikowana genetycznie), zakupów (aukcje), zdrowia (system opieki zdrowotnej, ubezpieczenia), środowiska naturalnego (klęski żywiołowe), państwa i społeczeństwa (korupcja, "pranie brudnych pieniędzy", armia, organizacje międzynarodowe, międzynarodowe stosunki i konflikty), nauki i techniki (nauka a etyka), mediów, kultury,
wiem, że istnieje polskie tabu - o czym mówić nie wypada,
rozumiem wyrażenia potoczne i idiomy, homonimy, onomatopeje i spieszczenia.

CZYTAM

rozumiem i umiem podać stanowisko autora tekstu, rozumiem teksty ironiczne i żartobliwe, potoczne, z idiomami,
oddzielam fakty od opinii autora tekstu,
przeglądam szybko teksty w celu znalezienia potrzebnej informacji, poddaję je selekcji.

pogłębiam wiedzę o polskich realiach: rola Kościoła katolickiego w Polsce, zróżnicowanie regionalne (mentalne, kulturowe, językowe), elementy historii Polski.

ROZMAWIAM

mówię płynnie, spontanicznie we wszystkich sytuacjach, na wszystkie tematy, prowadzę dyskusję, reaguję na wtrącenia, precyzyjnie formułuję swoje poglądy, uzasadniam, argumentuję, ukazuję wady i zalety rozwiązań, przytaczam cudzą wypowiedź i komentuję ją,
wygłaszam wcześniej przygotowaną wypowiedź płynnie i bez wysiłku, wygłaszam przemówienie.

PISZĘ

piszę opinię z uzasadnieniem, robię prezentację, pisze i wygłaszam referat, przemówienie, piszę list motywacyjny,
znam style: urzędowy, naukowy, artystyczny i publicystyczny,
rozpoznaję dialektyzmy (baca, pyry) i archaizmy (gród, niewiasta), znam skrótowce (UZ, PAN) i zgrubienia (chłopisko), przenośnie (metafory: wycie wiatru) i onomatopeje (szeleści), pytania retoryczne (bez odpowiedzi), znam wiele związków frazeologicznych, odwołujących się do zjawisk natury, świata roślin, człowieka (zachowania i nazw części ciała), kolorów, pochodzące z mitologii, Biblii, literatury, związane z historią,
piszę niemal bezbłędnie.

GRAMATYKA

odmieniam rzeczowniki o rozszerzonym temacie (szczenię - szczenięta), rzeczowniki nieregularne (ksiądz, książę, chrzest), rzeczowniki dwurodzajowe (sierota, niemowa, gaduła), występujących tylko w liczbie mnogiej (pluralia tantum: spodnie, skrzypce, drzwi, nożyce),
znam dawne formy przymiotnika: pełen, gotów, zdrów,
odmieniam liczebniki zbiorowe, a także z wyrazem/cząstką pół (pół litra, półtora roku), poprawnie łączę liczebniki nieokreślone z innymi wyrazami (wielu zatrudnionych, mnóstwo rzeczy)
tworzę formy czasowników: drzeć, kląć, wieźć, wieść, zamknąć i im podobnych, znam czasowniki habitualne typu miewać, bywać, czytywać, pisywać,
tworzę i używam analityczne formy czasu przeszłego (Coś ty przyniósł?),
tworzę formę rozkazującą czasownika w l. poj. z partykułą niech: niech pomyślę!,
tworzę bezosobowe formy czasu przeszłego: napisano, czytano, mówiło się,
używam przysłówków odprzymiotnikowych (po królewsku, na miękko),
używam nazw cech abstrakcyjnych (miłość, pycha),
tworzę zgrubienia (staruch, babsko), używam form ekspresywnych (straszydło),
znam rzeczowniki i przymiotniki złożone (korkociąg, biało-czerwony, jasnoniebieski),
znam czasowniki prefiksalne (brać: ubrać, wybrać), z przedrostkami po-, do-, na- (popodpisywać, napracować się, dopchać się),
tworzę czasowniki od rzeczowników (śnieg - zaśnieżyć),
tworzę zdania bezpodmiotowe (Widać już koniec naszych kłopotów) i równoważniki zdań, zmieniam zdania pojedyncze w zdanie złożone.

POZIOM C2

Umiem już to, co ważne na poziomie A1 i A2, B1 i B2, C1.

SŁYSZĘ I ROZUMIEM:

rozumiem treść wypowiedzi w szybkim tempie, o nieprzejrzystej budowie, z elementami slangu, języka potocznego i regionalnego, archaizmów,
rozumiem informacje szczegółowe, zwłaszcza dotyczące człowieka (wyznanie, NIP, PESEL), i inne (jak wyżej),
rozumiem dialektyzmy i archaizmy.

CZYTAM

przeglądam szybko teksty w celu znalezienia potrzebnej informacji, poddaję je selekcji,
pogłębiam wiedzę o polskich realiach: rola Kościoła katolickiego w Polsce, zróżnicowanie regionalne (mentalne, kulturowe, językowe), elementy historii Polski.

ROZMAWIAM

mówię płynnie, spontanicznie we wszystkich sytuacjach, na wszystkie tematy, prowadzę dyskusję,
wygłaszam wcześniej przygotowaną wypowiedź płynnie i bez wysiłku, wygłaszam przemówienie, stosuję apostrofy.

PISZĘ

piszę szczegółowe opisy i porównania,
znam style: urzędowy, naukowy, artystyczny i publicystyczny,
rozpoznaję dialektyzmy (baca, pyry) i archaizmy (gród, niewiasta), znam skrótowce (UZ, PAN) i zgrubienia (chłopisko), przenośnie (metafory: wycie wiatru) i onomatopeje (szeleści), pytania retoryczne (bez odpowiedzi) i apostrofy,
piszę niemal bezbłędnie.

GRAMATYKA

odmieniam rzeczowniki nieregularne (typu sędzia, hrabia), z alternacjami (gołąb - gołębia), nazywające kolory (biel, żółć, czerwień), rzeczowniki występujące w liczbie mnogiej (oboje państwo, doktorostwo), zbiorowe (ptactwo, listowie, chuliganeria), występujące tylko w liczbie pojedynczej (dobro, wiedza, życie),
znam dawne formy przymiotnika: ciekaw, wart, rad, świadom, wesół,
odmieniam liczebniki zbiorowe, a także z wyrazem/cząstką pół (pół litra, półtora roku), poprawnie łączę liczebniki nieokreślone z innymi wyrazami (wielu zatrudnionych, mnóstwo rzeczy),
tworzę formy czasowników: wlec, mleć (mielić), zgasnąć i im podobnych.

Wybór podstawowych informacji z: Janowska I., Lipińska E., Rabiej A., Seretny A., Turek P. (red.) Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1 – C2, Kraków 2016.

Opracowały: dr Iwona Pałucka-Czerniak, dr Magdalena Jurewicz-Nowak, IFP UZ.

Każdy uczy się trochę inaczej, musisz znaleźć najlepsze dla Ciebie sposoby - spróbuj różnych metod. Dobór metody jest też związany z poziomem językowym, na którym jesteś, a także z tym, czy uczysz się indywidualnie (sama/sam), czy pod kierunkiem nauczyciela, czy w grupie, czy masz dostęp do pomocy naukowych i korzystasz z nowoczesnych technologii.

POZIOM A1

Żeby dobrze rozumieć komunikat mówiony, na początku słuchaj tego, co mówią ludzie wokół Ciebie, proś o powtórzenie, powtarzaj za wzorem po cichu i głośno, nie bój się błędów, po prostu mów. Usłysz też siebie, jak mówisz. Nauczyciel może ci udostępnić nagrania prostych dialogów, które możesz odtwarzać wiele razy, i ćwiczenia - także obecnych w sieci internetowej. Nauczysz się odróżniać słowa, zdania, dźwięki.

Żeby dobrze rozumieć tekst pisany, poznaj polskie litery i ich wymowę, czytaj proste teksty - a potem bardziej skomplikowane, na tematy codzienne, dialogi i monologi. Korzystaj z tekstów aktualnych, także z internetu.

Ucz się pisać polskie litery i polskie dwuznaki, zwłaszcza pracuj nad prawidłowym zapisem r, l ,ł, t, ą, ę, ó, ź, ś, ć oraz dwuznaków rz, cz, sz, dz, dź, dż, wielkich liter L i Ł. Nawyki wypracowane na tym etapie będą Ci pomagały później.

Gramatyka może na początku przerażać, ale da się jej nauczyć, jeśli będziesz cierpliwa/cierpliwy. Najlepiej uczyć się jej po trochę, ale często.

Co mogę zrobić?

indywidualnie, samodzielnie powtarzam głośno poznane słowa, struktury gramatyczne i składniowe, układam własne zdania, odgrywam scenki, role w wyobraźni lub realnie, piszę samodzielnie - powtarzam za wzorem, czytam proste teksty w prasie, w internecie, słucham piosenek,
pod kierunkiem nauczyciela rozwiązuję wprowadzone zadania typu prawda/fałsz, pytania z wielokrotnym wyborem, układam obrazki w odpowiedniej kolejności, uzupełniam je, dopasowuję obrazek do usłyszanego tekstu, piszę w zeszycie i na tablicy nowe słowa i zdania, porządkuję fragmenty tekstu, odpowiadam na otwarte pytania (kiedy, gdzie, dlaczego?), poznaję nowe zagadnienia gramatyczne, praktykuję - uzupełniam luki w tekście i wybieram dobrą formę, wykorzystuję poznane struktury gramatyczne,
z grupą i w parach - tworzymy dialogi, zadajemy pytania i udzielamy odpowiedzi, odgrywamy role, symulujemy różne sytuacje, rozmawiamy na zadany temat, gramy w zabawy komunikacyjne, tworzymy krótkie historie, opowiadamy o obrazku, wyjaśniamy słowa (synonimy i antonimy), tworzymy grupy poznanych wyrazów, tworzymy listy wyrazów i zwrotów wykorzystywanych w codziennych sytuacjach.

Gramatykę dobrze jest poznawać z nauczycielem, który najpierw pokazuje wzór, zasadę, potem uczy ją stosować i każe tworzyć samodzielnie poprawne formy. Znajomość reguł gramatycznych jest ważna, porządkuje wiedzę, ale nie wystarcza, by odważyć się mówić. Trzeba mieć odwagę mówić z błędami, trzeba chcieć usłyszeć te błędy i systematycznie je poprawiać. Jeśli już znasz gramatykę jakiegoś języka europejskiego, a zwłaszcza słowiańskiego, odkryjesz wiele podobieństw.

POZIOM A2

Jeśli chcesz pogłębić umiejętność słuchania - nic nie stoi na przeszkodzie. Oglądaj polską telewizję, słuchaj polskiego radia, przeglądaj z dźwiękiem nagrania w internecie. Odważnie pytaj i słuchaj odpowiedzi. Później słuchaj różnych nagrań - piosenek, wiadomości, szukaj w nich głównych informacji i nie przejmuj się, jeśli nie zrozumiesz wszystkiego. Z czasem zrozumiesz coraz więcej. Tak samo postępuj z czytaniem, czytaj też głośno i pytaj o poprawną wymowę trudnych słów. Pisz uważnie, zwracaj uwagę na znaki typowe dla języka polskiego. Porządkuj reguły gramatyczne, zapisane na kartkach, tablicach zawieś w takim miejscu, na które często będziesz patrzeć.

Co mogę zrobić?

indywidualnie, samodzielnie powtarzam głośno poznane słowa, struktury gramatyczne i składniowe; układam własne zdania, odgrywam scenki, role w wyobraźni lub realnie, piszę samodzielnie - powtarzam za wzorem; słucham przygotowanych komunikatów (dostosowanych do poziomu słuchacza, dialogów i monologów), czytam teksty w prasie, w internecie, słucham piosenek,
pod kierunkiem nauczyciela rozwiązuję wprowadzone zadania typu prawda/fałsz, pytania z wielokrotnym wyborem, układam obrazki w odpowiedniej kolejności, uzupełniam je, dopasowuję obrazek do usłyszanego tekstu, piszę w zeszycie i na tablicy nowe słowa i zdania, porządkuję fragmenty tekstu, odpowiadam na otwarte pytania (bardziej złożone), poznaję nowe zagadnienia gramatyczne, powtarzam poznane wcześniej i utrwalam, praktykuję - uzupełniam luki w tekście i wybieram dobrą formę, wypełniam tabele i uzupełniam tekst wyrazami z ramki, używam poznanych struktur gramatycznych, rozpoznaję intencje wypowiedzi, wyrażam opinie,
z grupą i w parach - tworzymy dialogi, zadajemy pytania i udzielamy odpowiedzi, odgrywamy role, symulujemy różne sytuacje, rozmawiamy na zadany temat, gramy w zabawy komunikacyjne, tworzymy krótkie historie, opowiadamy o obrazku, wyjaśniamy słowa (synonimy i antonimy), tworzymy grupy poznanych wyrazów, tworzymy listy wyrazów i zwrotów wykorzystywanych w codziennych sytuacjach, wspólnie określamy tematy wypowiedzi, rozpoznajemy słowa klucze oraz obserwujemy kontekst sytuacyjny.

Gramatyka na tym poziomie to nie tylko wiedza o zjawiskach językowych (systemowych), ale także coraz bardziej świadome wykorzystanie jej w komunikacji. Zaczynasz tworzyć własne teksty, wyrażasz poglądy, emocje. Praca na tym etapie wymaga stałego utrwalania form gramatycznych i poszerzania zasobu słownictwa. Ważne jest także, żeby często, regularnie pisać - najlepiej dziennik lub pamiętnik, a może listy, posty na forach internetowych.

POZIOM B1

Słuchasz już dłuższych wypowiedzi mówionych wyraźnie i powoli, rozumiesz ich temat, intencję mówiącego oraz informacje podawane w tekstach autentycznych, np. radiu i telewizji. Nauczyciel staje się tylko przewodnikiem, który wyznacza wyższe cele i motywuje do pogłębienia wiedzy i umiejętności. Wybiera więc teksty odpowiednie do Twojego poziomu - wolne w tempie, z niewielkimi zakłóceniami w odbiorze. Nie bój się eksperymentować, szukać ciekawych nagrań i o nich rozmawiać, dzielić się nimi ze znajomymi. Czytaj jak najwięcej i gdy tylko możesz. Pytaj o znaczenie słów. Powtarzaj zadania gramatyczne - nie długo, ale często. Utrwalaj to, co poznałaś/poznałeś. Śpiewaj po polsku, ucz się na pamięć tekstów rymowanych, pisz kilka zdań w dzienniku - codziennie. Nie bój się błędów - najważniejsze jest porozumienie.

Co mogę zrobić?

indywidualnie, samodzielnie powtarzam, słucham przygotowanych i autentycznych wypowiedzi, dialogów i monologów, fragmentów filmów, czytam teksty w prasie, w internecie, słucham piosenek, streszczam tekst/usłyszaną wypowiedź, opisuję zobaczone zjawisko, układam historyjki, uzupełniam w tekście usłyszane, brakujące wyrazy, korzystam ze słowników dwujęzycznych,
pod kierunkiem nauczyciela rozwiązuję wprowadzone zadania, pytania z wielokrotnym wyborem, układam obrazki w odpowiedniej kolejności, uzupełniam je, odpowiadam na otwarte pytania coraz bardziej skomplikowane, poznaję nowe zagadnienia gramatyczne, praktykuję - uzupełniam luki w tekście i wybieram dobrą formę, wypełniam tabele i uzupełniam tekst wyrazami z ramki, używam poznanych struktur gramatycznych, rozpoznaję intencje wypowiedzi, wyrażam opinie, dopisuję brakujące części tekstu, nadaję tytuły częściom tekstu,
z grupą i w parach - robimy burzę mózgów, zbieramy skojarzenia z daną sytuacją, tematem, zdarzeniem, tłumaczymy tekst częściowo i całkowicie, zmieniamy styl z formalnego na nieformalny i odwrotnie, objaśniamy słowa przez ich omówienie, z pomocą wyrazów podobnych lub przeciwstawnych, zastanawiamy się, które słowa są nam potrzebne tylko do rozumienia komunikatu, a których będziemy używać często, tworzymy mapy myśli, grupujemy słowa i skojarzenia, domyślamy się znaczenia słów i wypowiedzi, tworzymy listy słownictwa, dialogi i monologi, ćwiczymy zapis - na tablicy, w zeszycie.

Komunikujesz się, dlatego rozwijasz zasób leksykalny, widzisz różne sytuacje (role) społeczne, zwracasz uwagę na kontekst wypowiedzi, w tym gesty i mimikę. Mówisz - pewnie z błędami, nie znasz przecież jeszcze zbyt wielu słów i ich odmiany, ale jest coraz lepiej. Umiesz nawet wznieść toast i wygłosić przygotowaną wypowiedź! W dłuższej wypowiedzi argumentujesz i wyrażasz opinie, uczucia. Coraz więcej czytasz, w tym fragmenty polskiej prozy, ulotki, przewodniki, listy, poradniki, teksty popularnonaukowe. Rozumiesz proste metafory. Aktywnie uczestniczysz w życiu społecznym (kulturalnym, sportowym, zawodowym).

POZIOM B2

Na tym etapie warto ponownie zastanowić się nad tym, jak dobrze się uczyć. Jesteś znacznie bardziej samodzielna/samodzielny, więc nauczyciel powinien Ci w tym pomagać, zwłaszcza wskazać trudności i problemy oraz pomóc je pokonać i przezwyciężyć. Warto na tym etapie pisać listy, realizować projekty, współuczestniczyć w tworzeniu lekcji przez robienie prezentacji, opisów, uczestnictwo w dyskusji.

Co mogę zrobić poza wcześniejszymi metodami uczenia (się):

indywidualnie, samodzielnie słucham autentycznych wypowiedzi, dialogów i monologów, czytam teksty w prasie, w internecie, dyskutuję ze znajomymi, nawiązuję kontakt z Polakami, aby uczyć się w tandemie,
pod kierunkiem nauczyciela rozwiązuję zadania do tekstu, odpowiadam na coraz bardziej skomplikowane otwarte pytania, poznaję nowe zagadnienia gramatyczne, praktykuję, porządkuję teksty, uzupełniam je i nadaję im tytuły i śródtytuły, czytam teksty pokazujące zróżnicowanie stylowe i społeczne języka polskiego, piszę teksty z wykorzystaniem podanego słownictwa, poznaję różne formy tekstowe (gatunki) i uczę się ich standardowej wersji, piszę dyktanda, powtarzam łamańce językowe, poznaję polską literaturę i historię,
z grupą i w parach - przekształcamy zdania i teksty, rozmawiamy i dyskutujemy na podany temat, omawiamy zagadnienia, tworzymy słowniczki i mapy myśli i słów, porządkujemy zgromadzoną leksykę, tworzymy definicje wyrazów, piszemy teksty i wspólnie je poprawiamy, prezentujemy referaty na zadane tematy, poznajemy stereotypy - nie tylko polskie.

Ponieważ odgrywasz różne role społeczne, uczysz się słownictwa i wyrażania emocji, sądów i argumentowania. Stopniowo wprowadzasz do swojego zasobu językowego wyrażenia potoczne i idiomy, homonimy, onomatopeje i spieszczenia. Powinnaś/powinieneś już mówić swobodnie, na różne tematy, także przez telefon. Używaj zróżnicowanego słownictwa. Staraj się ćwiczyć przytaczanie cudzej wypowiedzi i wyrażanie swojego zdania, stosuj omówienia, proste porównania. Znasz już zasady ortograficzne - staraj się je stosować konsekwentnie.

POZIOM C1

Dobrze już radzisz sobie z porozumiewaniem się, pisaniem i polską gramatyką. Czujesz potrzebę mówienia i pisania jak rodowity Polak - intuicyjnego, spontanicznego, swobodnego.

Co mogę zrobić poza wcześniejszymi metodami uczenia (się):

indywidualnie, samodzielnie szukam nowych metod uczenia się, sięgam po nowe źródła - teksty, podręczniki, słowniki (jedno i dwujęzyczne), spotykam się z ludźmi, którzy tak jak ja uczą się mówić i pisać po polsku, wymieniamy doświadczenia, sprawdzam, czego jeszcze nie umiem,
pod kierunkiem nauczyciela - czytam i interpretuję teksty różne gatunkowo, o różnym stylu, piszę dyktanda, poznaję nowe zagadnienia gramatyczne, utrwalam dawne, poznaję polskie realia, literaturę, elementy historii,
z grupą i w parach - parafrazujemy zdania lub fragmenty tekstu, budujemy siatki leksykalno-pojęciowe, uczymy się leksyki w oparciu o skojarzenia, utrwalamy znaczenia form homonimicznych, porządkujemy słownictwo i kategoryzujemy je, opowiadamy o polskiej etykiecie i tematach tabu.

Ćwiczysz różne strategie słuchania, korzystasz z różnych technik, by w komunikacie usłyszeć żądane, potrzebne informacje. Rozumiesz i tworzysz komunikaty nie tylko o bezpośrednim, jasno wyrażonym znaczeniu, ale i pośrednie, których znaczenie zależy od kontekstu wypowiedzi. Ciągle poszerzasz zasób słownictwa, poznajesz nowe reguły gramatyczne, piszesz bardziej skomplikowane teksty. Jesteś skuteczna/skuteczny - tekst realizuje jasny cel. Poznajesz różne style polszczyzny. Umiesz dopasować formę oficjalną i nieoficjalną do sytuacji, w jakiej się znajdujesz.

POZIOM C2

Aby mówić jak rodzimy użytkownik języka, poznajesz polskie odmiany regionalne. Czytasz zróżnicowane funkcjonalnie teksty, rozmaite gatunki, w tym polską literaturę piękną. Współuczestniczysz w wydarzeniach kulturalnych, współtworzysz je. Komentujesz wydarzenia polityczne i społeczne, dotyczące nie tylko Polski, ale i problemów światowych, międzynarodowych. Piszesz często, swobodnie formułuszesz myśli, doskonalisz pisanie złożonych tekstów wyspecjalizowanych (urzędowych, naukowych, publicystycznych). Uczysz się zwykle indywidualnie, ale jeśli chcesz kontynuować pracę w grupie, stajesz się pełnoprawnym współtwórcą, aktywnym współuczestnikiem lekcji i projektów, spotkań nie tylko o tematyce ściśle językowej, ale i kulturalnych.

Wybór podstawowych informacji z: Janowska I., Lipińska E., Rabiej A., Seretny A., Turek P. (red.) Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1 – C2, Kraków 2016.

Opracowały: dr Iwona Pałucka-Czerniak, dr Magdalena Jurewicz-Nowak, IFP UZ.

Aktualizacja: 7.12.2018

Wybór podręczników oraz materiały internetowe do nauki języka polskiego jako obcego

PODRĘCZNIKI KURSOWE

Dembińska K., Małyska A., Start1. Podręcznik do nauki języka polskiego na poziomie A0, wyd. 1 z płytą CD, Warszawa 2010 (Survival Polish; polska wersja językowa).
Kołaczek E., Survival Polish. Crash course. Podręcznik do języka polskiego dla początkujących, Warszawa 2013. (poziom A0/A1)
Lipińska E., Dąmbska E.G., Kiedyś wrócisz tu... Część 1. Gdzie nadwiślański brzeg, Universitas, Kraków 2011 (CD). (B2)
Lipińska E., Dąmbska E.G., Kiedyś wrócisz tu... Część 2. By szukać swoich dróg i gwiazd, Universitas, Kraków 2007 (CD). (C1)
Lipińska E., Z polskim na ty, Universitas, Kraków 2004. (B1)
Kowalska M., Polnisch in 4 Wochen. Ein intensiver Grundkurs für Polnisch mit CD-ROM, Warszawa 2003. (A1)
Lipińska E., Z ziemi włoskiej do Polski, tłumaczenie i adapatacja M. Coleschi, Universitas, Kraków 2010.
Malota D., Witam! Arbeitsbuch. Der Polnischkurs, 2. Auflage, Max Hueber Verlag, Ismaning 2005 (Niveaustufe A1+A2; niemiecka wersja językowa).
Malota D., Witam! Kursbuch. Der Polnischkurs, 2. Auflage + 2CDs, Max Hueber Verlag, Ismaning 2005 (Niveaustufe A1+A2; niemiecka wersja językowa).
Małolepsza M., Szymkiewicz A., Hurra!!! Po polsku 1. Podręcznik studenta, wyd. 3 z płytą Audio CD, Kraków 2010 (poziom A1; polska wersja językowa).
Małolepsza Małgorzata, Szymkiewicz Aneta, Hurra!!! Po polsku 1. Zeszyt ćwiczeń, wyd. 3 z płytą Audio CD, Kraków 2010 (poziom A1; polska wersja językowa).
Burkat A., Jasińska A., Hurra!!! Po polsku 2 + CD, Prolog, Kraków 2006.
Burkat Agnieszka, Jasińska Agnieszka, Małolepsza M., Po polsku 3. Podręcznik studenta. Poziom B1 + CD, Kraków 2015.
Miodunka W., Cześć, jak się masz? Spotykamy się w Polsce. A Polish language textbook, Universitas, wyd. 2 z płytą CD, Kraków 2012 (A1; angielska wersja językowa).
Miodunka W., Cześć, jak się masz? – Część II: Spotkajmy się w Europie, Universitas, Kraków 2006.
Pančiková M., Stefańczyk W., Po tamtej stronie Tatr..., Universitas, Kraków 2003 (dla Słowaków).
Stempek I. [et al.], Polski krok po kroku: seria podręczników do nauki języka polskiego dla obcokrajowców, Glosa, Kraków 2010 (poziom A1, polska wersja językowa).
Stempek I., Grudzień M., Polski krok po kroku: zeszyt ćwiczeń, Glosa, Kraków 2012 (poziom A1).
Stempek I., Stelmach A., Polski. Krok po kroku 2, Glossa, Kraków 2012 (poziom A2).
Zarych E., Przejdź na wyższy poziom. Podręcznik do nauki języka polskiego dla obcokrajowców, poziom B2/C1, Poznań 2014.

MATERIAŁY, KURSY INTERNETOWE

Oneness on-line language training courses (vocabulary, grammar, reading, listening, speaking): http://www.oneness.vu.lt/
Platform for learners and teachers of Polish. Платформа для тех, кто изучает польский язык и тех, кто обучает ему Платформа для тих, хто вивчає польську мову і тих, хто навчає польській мові інших. Plataforma para los que aprenden y enseñan polaco: https://e-polish.eu/
Gramatyka, testy, rozmówki, piosenki, gry: http://www.polski.slowka.pl/
Numbers, Words & Phrases, Grammar: https://mowicpopolsku.com/
E-kurs języka polskiego dla Ukraińców: http://porteuropa.eu/ua/polskamowa/

ROZUMIENIE ZE SŁUCHU. MÓWIENIE

Liliana Madelska: test, ćwiczenia, elementarz: http://wymowapolska.pl/
Alfabet: http://mowicpopolsku.com/polish-alphabet-pronunciation/
Listen to the Slavic languages. Slavic Languages and Cultures Department, University of Groningen: http://odur.let.rug.nl/~houtzage/polish.html
NINATEKA: https://ninateka.pl/, słuchowiska: https://ninateka.pl/filmy/literatura,sluchowiska
Audiobooki: https://wolnelektury.pl/
Drwal-Straszakowa K., Martyniuk W., Powiedz to po polsku. Say it the polish way. Ćwiczenia rozwijające sprawność rozumienia ze słuchu (CD), Universitas, Kraków 2011 (A1)
Gałyga D., Ach, ten język polski! Ćwiczenia komunikacyjne dla początkujących, Universitas, Kraków 2001 (CD). (A1-A2)
Gałyga D., Jak to łatwo powiedzieć... Ćwiczenia komunikacyjne dla początkujących, Universitas, Kraków 2011 (3CD). (A1-A2)
Kacprzak L., Mazanek A. Śpiewamy po polsku. Materiały dla lektoratów języka polskiego, 2006.
Lipińska E., Księżyc w butonierce. Ćwiczenia dla cudzoziemców doskonalące sprawność rozumienia ze słuchu, Universitas, Kraków 2007 (CD). (B2-C2)
Lipińska E., To samo słońce. Podręcznik doskonalący sprawność rozumienia ze słuchu dla obcokrajowców na poziomie zaawansowanym (e-book), Księgarnia Akademicka, Kraków 2016.
Majewska-Tworek A., Szura, szumi i szeleści. Ćwiczenia fonetyczne nie tylko dla cudzoziemców, Wrocław 2010.
Majkowicz A., Tambor J., Śpiewająco po polsku, Katowice 2004.

PISANIE, ORTOGRAFIA

Awdiejew U., Dąmbska E., Lipińska E., Jak to napisać? Ćwiczenia redakcyjno-stylistyczne dla studentów polonijnych, Kraków, 1992.
Lipińska E., Dąmbska E., Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2 (CD MP3 w zestawie), Kraków 2016.
Lipińska E., Nie ma róży bez kolców. Ćwiczenia ortograficzne dla cudzoziemców. Orthographic Exercises for Foreigners. Kraków 1999. (B2)
Ruszer A., Oswoić tekst. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów użytkowych dla poziomu B2 i C1, Universitas, Kraków 2011. (B2-C1)
Wójcikiewicz M., Piszę, więc jestem. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów, Kraków 1993.

CZYTANIE

Wirtualna biblioteka literatury polskiej, Virtual library of Polish literature: http://literat.ug.edu.pl/books.htm;
Zbiory literatury, prasy: https://polona.pl/
Literatura staropolska on-line: http://www.staropolska.pl/
Literatura: https://wolnelektury.pl/
„Biuletyn Polonistyczny”: https://biuletynpolonistyczny.pl/
Kultura polska: https://legalnakultura.pl/pl/strefa-edukacji/strefa-dla-uczniow
Krztoń J., Testuj swój polski. Czytanie (A2-C1), Prolog 2015.
Kubiak B., Na łamach prasy. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania, cz. 1. (Dodatek –Strategie egzaminacyjne), Universitas, Kraków 2009. (C2)
Kubiak B., Na łamach prasy. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania, cz. 2. Universitas, Kraków 2009. (C2)
Lipińska E., Lektury podręczne. Antologia tekstów satyrycznych dla cudzoziemców, którzy dobrze znają język polski, Universitas, Kraków 2007. (C1-C2)
Seretny A., Kto czyta nie błądzi, Universitas, Kraków 2007.
Seretny A., Kto czyta, nie błądzi. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania, Universitas, Kraków 2007. (B2-C1)
Seretny A., Per aspera ad astra. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania, Universitas, Kraków 2007. (C1)
Stelmach A., Czytaj krok po kroku tom 1. Teksty, nagrania, ćwiczenia, słownik dla poziomu A1, Glossa, 2018.
Stelmach A., Czytaj krok po kroku tom 2. Proste historie z nagraniami dla poziomu A1, Glossa, 2018.

TESTY, ZBIORY ZADAŃ

Achtelik A., Hajduk-Gawron W., Madeja A., Świątek M., Bądź na B1, Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla poziomu podstawowego, Universitas, Kraków Kraków 2009 (2 CD). (B1)
Buchter A., Janowska I., Przechodzka G., Zarzycka G., Celuję w C2. Zbiór zadań dla kandydatów do egzaminu certyfikowanego z języka polskiego jako obcego na poziomie zaawansowanym, Universitas, Kraków 2012.
Lipińska E., Umiesz? Zdasz! Materiały przygotowujące do egzaminu certyfikowanego z języka polskiego jako obcego na poziome średnim ogólnym B2, Universitas, Kraków 2012. (B2)
Mędak S., Język polski á la carte. Wybór testów z języka polskiego dla obcokrajowców, UJ, Kraków 1995 (B2, C1)
Mędak S., Język polski à la carte. Wybór testów z języka polskiego dla obcokrajowców, Kraków 1995.
Mędak S., Polski megatest. Polish in Exercises, Wydawnictwo Lingo, Warszawa 2012 (poziom A1, A2, B1)
Egzamin certyfikowany z języka polskiego jako obcego. Przykładowe testy: http://certyfikatpolski.pl/dla-zdajacych/przykladowe-testy-zbiory-zadan/
Egzamin certyfikowany z języka polskiego jako obcego. Zbiory zadań: http://certyfikatpolski.pl/dla-zdajacych/zbiory-zadan/

GRAMATYKA

Garncarek P., Czas na czasownik. Ćwiczenia gramatyczne z języka polskiego, Universitats 2006. (B2)
Lechowicz J., Podsiadły J., Ten, ta, to. Ćwiczenia nie tylko gramatyczne dla cudzoziemców, Łódź 2001.
Lewicki R., Grundgrammatik Polnisch, Wyd. PWSZ w Wałbrzychu, Wałbrzych 2000.
Machowska J., Gramatyka? Dlaczego nie?! Ćwiczenia gramatyczne dla poziomu A1, Universitats, 2010. (A1)
Mędak S., Co z czym? Ćwiczenia składniowe z języka polskiego dla obcokrajowców, Universitas, Kraków 2001. (B2-C1)
Mędak S., Liczebnik też się liczy! Gramatyka liczebnika z ćwiczeniami, Universitas, Kraków Kraków 2004. (B2-C2)
Mędak S., Co z czym?, Universitas, Kraków 2002 (poziom B2, C1).
Pasieka M., Język polski dla cudzoziemców. Ćwiczenia dla początkujących, Wrocław 2010.
Pyzik J., Iść czy jechać? Ćwiczenia gramatyczno-semantyczne z czasownikami ruchu, Universitas, Kraków 2010. (B2-C1)
Pyzik J., Przygoda z gramatyką. Fleksja i słowotwórstwo imion. Ćwiczenia funkcjonalno-gramatyczne dla cudzoziemców, Universitas, Kraków 2011. (B2-C1)
Stempek I., Stelmach A., Tablice gramatyczne, Glosa, Kraków 2012 (poziom A1, A2, B1).

SŁOWNICTWO I FRAZEOLOGIA

Gębal P., Od słowa do słowa toczy się rozmowa. Repetytorium leksykalne z języka polskiego jako obcego dla poziomów B1 i B2, Universitas, Kraków 2012. (B1-B2)
Krztoń J, Testuj swój polski. Słownictwo w pracy (A2-B1), Prolog, 2013.
Pięcińska A., Co raz wejdzie do głowy – już z niej nie wyleci. Czyli frazeologia prosta i przyjemna, Universitas, Kraków 2006. (B1-C1)
Szelc-Mays M., Rybicka E., Słowa i słówka, Universitas, Kraków 2006 (poziom podstawowy A1, A2).
FRAZPOL. Frazeologia polska. Komputerowy program wspomagający naukę języka polskiego, oprac. J. Tambor, R. Cudak, Katowice 2001:

http://sjikp.old.us.edu.pl/frazpol/index.php

PODRĘCZNIKI SPECJALISTYCZNE

Bilicka B., Witaj w Polsce! Podręcznik do nauki języka polskiego dla studentów medycyny, 2018 (polski/angielski, poziom A1-B2)

Kowalska M., O biznesie po polsku. Podręcznik do nauki języka polskiego. Wprowadzenie do języka biznesu, Universitas, Kraków 2008.

Podsiadły J., Lechowicz J., Chcę studiować medycynę. Język polski dla cudzoziemców - kandydatów na studia medyczne, Łódź 2004. (poziom zaawansowany)

Szelc-Mays M., O ekonomii po polsku, Kraków 1999. (B2, C1).

Tuczyńska-Nowak B., Sołtowska K., Labuda-Di Marino K., Jurek T., Język polski w pigułce. Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego dla studentów wydziałów medycznych (A1-A2), 2010. (polski)

Wiśniewska A., Kokot A., Jasnos M., Busiło S., Chcę pracować w Polsce. Podręcznik do nauki specjalistycznego języka polskiego jako obcego z płytą CD (Poziom B1), 2015.

Wiśniewska A., Kokot A., Jasnos M., Busiło S., Wybieram gastronomię. Podręcznik do nauki specjalistycznego języka polskiego jako obcego z płytą CD (Poziom B1), 2015.

Wiśniewska A., Mijas A., Opiekuję się osobą starszą. Podręcznik do nauki specjalistycznego języka polskiego jako obcego z płytą CD (Poziom B1), 2015.

SŁOWNIKI

Słownik języka polskiego PWN: https://sjp.pwn.pl/
Wielki słownik języka polskiego: http://www.wsjp.pl/
Kurzowa Z, Ilustrowany słownik podstawowy języka polskiego, Universitas, Kraków 1999.
Mędak S., Praktyczny słownik łączliwości składniowej czasowników polskich, Universitas, Kraków 2011. (A1-C2)
Mędak S., Słownik form koniugacyjnych czasowników polskich, Universitas, Kraków 2004.
Mędak S., Słownik odmiany rzeczowników polskich, Universitas, Kraków 2011. (A2-C2)
Seretny A., A co to takiego? Obrazkowy słownik języka polskiego. Poziom podstawowy A1 i A2, Universitas, Kraków 2008. (A1-A2)
Internetowy polski słownik biograficzny: http://www.ipsb.nina.gov.pl/Home

MATERIAŁY, PODRĘCZNIKI DLA DZIECI CUDZOZIEMCÓW:

Materiały edukacyjne: https://www.superkid.pl/polski-dla-dzieci-jako-jezyk-obcy
PISUPISU.PL. Gry edukacyjne (litery, liczby, słowa, kierunki, kolory, ortografia): http://pisupisu.pl/
Achtelik Aleksandra, Niesporek-Szamburska Bernadeta, Bawimy się w polski 1. Podręcznik do nauki języka polskiego dla dzieci Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, wyd. 4, Katowice 2016. (2 CD) Wiek: 8-12 lat.
Bernacka-Langier A. i in., Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego jako drugiego dla I, II, III etapu kształcenia, Warszawa 2010.
Kołak K., Malinowska M., Rabczuk A., Zackiewicz D., Raz, dwa, trzy i po polsku mówisz Ty! Podręcznik do nauki języka polskiego dla dzieci na Ukrainie, t. 1, Lwów 2015:

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=5&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjasezjtY7fAhUVAhAIHfBYC4oQFjAEegQIBRAC&url=http%3A%2F%2Fwww.bristol.us.edu.pl%2Fdokumenty%2Fraz_dwa_trzy_info.pdf&usg=AOvVaw22-XWH940UnBJ-r7o0mBhR

Materiały edukacyjne dla dzieci: https://www.superkid.pl/ Zakładka: Języki obce – podstawy, https://www.superkid.pl/polski-dla-dzieci-jako-jezyk-obcy: nauka słówek (słowniczki DE, EN, ES, FR), komunikacja, komiksy.
Platforma e-polish: https://e-polish.eu/ (lekcje, testy, materiały do wyboru, tabele odmian, słownik tematyczny w językach UA, RU, DE, EN, ES, FR, IT).
Madelska L., Posłuchaj, jak mówię, cz.I/II : materiały do ćwiczeń słuchu i wymowy dla dzieci oraz dla dorosłych, uczących się języka polskiego jako obcego, Wiedeń 2010.
Pomykałło A., ABC po polsku, Vox Humana, Warszawa 2013:

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=6&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwitqvOAto7fAhXilosKHR4tBmUQFjAFegQIChAC&url=http%3A%2F%2Fwww.voxhumana.pl%2Ffiles%2FABC-%2520podrecznik.pdf&usg=AOvVaw1HSgDv129bEvDuXe_CBIUZ

Rabiej A., Lubię czytać po polsku! Teksty i ćwiczenia do nauki języka polskiego jako drugiego, „Fogra”, Kraków 2011. Wiek: 7-10 lat.
Rabiej A., Lubię polski! Podręcznik do nauki języka polskiego jako drugiego dla dzieci, „Fogra”, Kraków 2009 (2 płyty CD). Wiek: 6-7 lat.
Stempek I., Kuc P., Grudzień M., Polski krok po kroku Junior 1. Zeszyt ćwiczeń z płytą CD, Glossa, Kraków 2016. Poziom: A1.
Stempek I., Kuc P., Polski krok po kroku Junior 1. Podręcznik nauczyciela, Glossa, Kraków 2018. Poziom: A1.
Stempek I., Kuc P., Polski krok po kroku Junior. Gry i zabawy językowe, Glossa 2017.
Stempek I., Kuc P., Polski krok po kroku Junior. Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego dla dzieci i młodzieży w wieku 10-15 lat, 1 CD MP3, Glossa, Kraków 2015. Wiek: 10-15 lat.
Szelc-Mays M., Piszę na A…, Universitas, Kraków 2014. Poziom: podstawowy.
Szelc-Mays M., Podręcznik do nauczania słownictwa języka polskiego. Nowe słowa – stare rzeczy, Kraków 1999.
Szelc-Mays M., Tańce malowane. Podręcznik dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, Universitas, Kraków 2004.
Zestaw materiałów edukacyjnych dla dzieci polskich uczących się za granicą: http://www.wlaczpolske.pl/index.php
Publikacje Vox Humana: http://www.voxhumana.pl/?publikacje,4

METODYKA

Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, Warszawa 2003:
https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/attachments/ESOKJ_Europejski-System-Opisu.pdf
Inne optyki. Nowe programy, nowe metody, nowe technologie w nauczaniu kultury polskiej i języka polskiego jako obcego, red. R. Cudak, J. Tambor, Katowice 2001.
Janowska I., Planowanie lekcji języka obcego. Podręcznik i poradnik dla nauczycieli języków obcych, Universitas, Kraków 2010.
Język polski jako obcy. Programy nauczania na tle badań współczesnej polszczyzny. Zbiór materiałów opracowanych przez Komisję Ekspertów MEN, red. W. Miodunka, Kraków 1997.
Komorowska H., Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa 2005.
Miodunka W. (red.), Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – program nauczania – pomoce dydaktyczne, Universitas, Kraków 2009.
Seretny A., Lipińska E., ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, Universitas, Kraków 2005.
Seretny A., Lipińska E., Przewodnik po egzaminach certyfikowanych, Universitas, Kraków 2005.

Błeszyńska K. M., Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych − perspektywa szkoły. Raport z badań (PDF):
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=2ahUKEwjIle_bsI7fAhXIZlAKHdpFBxUQFjAAegQIARAC&url=https%3A%2F%2Fwww.ore.edu.pl%2Fwp-content%2Fplugins%2Fdownload-attachments%2Fincludes%2Fdownload.php%3Fid%3D3098&usg=AOvVaw1VbtUvL6B45p0DlhYTHnTo
Białek K., Halik T., Marek A., Szuchta R., Weigl B., Edukacja przeciw dyskryminacji, Warszawa 2008:
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwil1NrLsY7fAhVDPFAKHUm7BvoQFjABegQIBRAC&url=http%3A%2F%2Fwww.voxhumana.pl%2Ffiles%2FEdukacja.pdf&usg=AOvVaw348zT7Her4YS6Fok4Wuyli
Halik T., Kosowicz A., Marek A., Imigranci w polskiej szkole, Warszawa 2009:
https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwi0hJXNso7fAhXpAhAIHYUXBpkQFjAAegQICBAB&url=http%3A%2F%2Fwww.voxhumana.pl%2F%3Fprojekt-imigranci-w-polskiej-szkole%2C52&usg=AOvVaw1nQQsz4Pf-4v0fbMxg6ubo
„Imigranci w polskiej szkole”, cz. 2. Imigranci w mojej klasie:
https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwi0mcSZs47fAhVOpYsKHSPDCCYQFjABegQICRAC&url=http%3A%2F%2Fwww.voxhumana.pl%2Ffiles%2FImigranci%2520_w_mojej_klasie.pdf&usg=AOvVaw2YYxuHFtqTX9x9C1TQ3-AZ
Pawlic-Rafałowska E. (red.), Inny w polskiej szkole. Poradnik dla nauczycieli pracujących z uczniami cudzoziemskimi:
https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjKjKKLtI7fAhVKKlAKHTXTDccQFjAAegQIBxAC&url=http%3A%2F%2Fedukacja.warszawa.pl%2Fsites%2Fedukacja%2Ffiles%2Fstrona%2F4316%2Fattachments%2Finny_w_polskiej_szkole.pdf&usg=AOvVaw34F-e2j65bDXD4u60EK_xt
Zasuńska M. (red.), Praca z uczniem cudzoziemskim. Przewodnik dobrych praktyk dla dyrektorów, nauczycieli, pedagogów i psychologów, Warszawa 2011:
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiW3_LztI7fAhVS_SoKHUVoBywQFjABegQIARAC&url=http%3A%2F%2Fwww.comenius.org.pl%2Fsites%2Fcomenius%2Ffiles%2Fupload%2Fu6%2Fpakiet-nauczycieli.pdf&usg=AOvVaw3u7HoZNeo0rUrkKKtJkwKE
Pamuła-Behrens M., Europejskie Portfolio Językowe krok po kroku:
https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiW5tTzyI7fAhVloosKHdBzAp8QFjAAegQICRAB&url=http%3A%2F%2Fjows.pl%2Fcontent%2Feuropejskie-portfolio-j%25C4%2599zykowe-krok-po-kroku&usg=AOvVaw29oOviJnXYhNSO8q3IFaX1
https://www.ore.edu.pl/2015/07/europejskie-portfolio-jezykowe-dla-dzieci-w-wieku-6-10-lat/

Pozostałe podręczniki na stronie internetowej: http://certyfikatpolski.pl/dla-zdajacych/materialy-i-podreczniki/

Wybór stron informujących o prawach i obowiązkach cudzoziemców w Polsce:

https://cudzoziemcy.gov.pl
http://www.migrant.info.pl
http://cudzoziemiecwpolsce.pl
https://udsc.gov.pl
http://buwiwm.edu.pl/home.htm
https://www.mpips.gov.pl/praca/zatrudnienie-cudzoziemcow
http://cudzoziemiec.eu/?q=legalizacja_zatrudnienie
www.mz.gov.pl/system-ochrony-zdrowia/powszechne-ubezpieczenie -zdrowotne/finansowanie-leczenia-cudzoziemców-w-polsce.
mam-prawo.org/opcje/jestem-cudzoziemcem-w-polsce/zagadnienia-ogolne/opieka- zdrowotna/

http://civilitas.org.pl/index.php/zespol-praw-dziecka

Jaki jest mój poziom języka?

Jak się uczyć?

Podręczniki i strony internetowe.

CO POWINNAM/POWINIENEM WIEDZIEĆ I UMIEĆ NA OKREŚLONYM POZIOMIE JĘZYKA?

POZIOM A1

POZIOM A2

POZIOM B1

POZIOM B2

POZIOM C1

POZIOM C2

Jak się uczyć?

POZIOM A1

POZIOM A2

POZIOM B1

POZIOM B2

POZIOM C1

POZIOM C2

Podręczniki i strony internetowe